Osmanlı Devleti’nin son yıllarında siyaset sahnesinde önemli bir yer edinen İttihat ve Terakki Cemiyeti, genellikle başarısızlıklarıyla anılan bir oluşum olarak bilinir. Ancak bu yapının hataları, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş sürecinde önemli dersler verilmesini sağladı.

İttihat ve Terakki, özellikle II. Meşrutiyet’in ilanı (1908) ve sonrasında ülke yönetiminde söz sahibi oldu. Ancak Enver Paşa’nın Almanya’ya duyduğu aşırı güven sonucu Osmanlı’nın I. Dünya Savaşı’na girmesi, yanlış kararların en büyüklerinden biri olarak kabul edilir. Aynı şekilde, Pan-Türkizm idealleri doğrultusunda gerçekleştirilen Sarıkamış Harekatı, Osmanlı ordusunun büyük kayıplar vermesine yol açtı. Talat Paşa’nın Mısır’a yönelmesi, devletin diğer bölgelerinin ihmal edilmesine neden oldu.

Bu dönemde yapılan yönetim hataları, Mustafa Kemal Atatürk’ün ilerleyen yıllarda izleyeceği yolun şekillenmesinde önemli bir rol oynadı. Atatürk, İttihat ve Terakki’nin iktidar sarhoşluğu içinde yaptığı hataları dikkatle inceleyerek, modern Türkiye’yi bu yanlışlardan ders alarak inşa etti. Bu bağlamda, İttihat ve Terakki yalnızca eleştirilecek bir yapı değil, aynı zamanda Cumhuriyet’in doğuşuna zemin hazırlayan bir tecrübe olarak da görülmelidir.

Günümüzde tarih kitaplarında İttihat ve Terakki’nin başarısızlıkları öne çıkarılsa da, bu başarısızlıkların Türkiye’nin siyasi ve yönetim anlayışına katkıları göz ardı edilmemelidir. Osmanlı’nın son döneminde alınan hatalı kararlar, genç Cumhuriyet’in sağlam temeller üzerine inşa edilmesini sağladı.

Kaynak: CUMHA – CUMHUR HABER AJANSI